جرم فروش مال غیر
یکی دیگر از جرایم مهم علیه اموال و مالکیت اشخاص كه علاوه بر اینكه نظم و امنیت جامعه را به هم می زند وخسارت های مادی به قربانی جرم وارد می کند و نسبت به آن بسیار در دادگاه ها طرح شکایت می شود، جرم فروش مال غیر است.
قانونگذار ضمن جرم انگاری، آن را طبق قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر سال 1308 یکی از صور خاص کلاهبرداری دانسته و از آن جایی که حق مالکیت افراد و تسلط آن ها بر اموال خویش به رسمیت شناخته شده است، لذا فروش مال غیر و دخالت در فروش آن، اطلاع از عدم تعلق مال به فروشنده و انجام معامله و حتی آگاهی مالک از فروش بدون مجوز مال خویش و عدم اطلاع به اداره ثبت، دادگاه و حتی خریدار نیز جرم تلقی و در قانون برای آن مجازات هایی تعیین شده است.
مجازات جرم فروش مال غیر
مجازات فروشنده
-
اگر مرتکب از شخص عادی باشد؛
- حبس از 1 تا 7 سال،
- پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ شده،
- رد مال به صاحب آن،
- جبران خسارت وارده بر مدعی خصوصی.
-
اگر مرتکب از کارکنان دولت باشد؛
- حبس از 2 تا 10 سال،
- پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ شده،
- رد مال به صاحب آن،
- انفصال ابد از خدمات دولتی،
- جبران خسارت وارده بر مدعی خصوصی.
طبق قانون ثبت اسناد و املاک مرتکب به مجازات ذیل محکوم خواهد شد، که عبارتند از؛
- حبس با اعمال شاقه از 3 تا 10 سال.
مجازات خریدار
طبق قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر، خریدار نیز در حکم کلاهبردار و به مجازات فروشنده محکوم خواهد شد، مشروط به داشتن علم و آگاهی نسبت به اینکه مال متعلق به غیر از فروشنده است و از روی عمد و قصد معامله را انجام دهد.
-
اگر مرتکب از شخص عادی باشد؛
- حبس از 1 تا 7 سال،
- پرداخت جزای نقدی معادل مالی که أخذ شده،
- رد مال به صاحب آن،
- جبران خسارت وارده بر مدعی خصوصی.
-
اگر مرتکب از کارکنان دولت باشد؛
- حبس از 2 تا 10 سال،
- پرداخت جزای نقدی معادل مالی که أخذ شده،
- رد مال به صاحب آن،
- انفصال ابد از خدمات دولتی،
- جبران خسارت وارده بر مدعی خصوصی.
طبق قانون ثبت اسناد و املاک مرتکب به مجازات ذیل محکوم خواهد شد، که عبارتند از؛
- حبس با اعمال شاقه از 3 تا 10 سال.
جرم معاونت در فروش مال غیر
اگر مالک از وقوع معامله مطلع شده و تا 1 ماه پس از حصول اطلاع اظهاریه برای ابلاغ به خریدار و مطلع کردن او از مالکیت خود به اداره ثبت اسناد یا دفتر دادگاه عمومی یا یکی از دوائر دیگر دولتی تسلیم ننماید، معاون جرم محسوب خواهد شد، هر یک از دوائر و دفاتر فوق مکلف اند، در مقابل اظهاریه مالک رسید داده آن را بدون فوت وقت به طرف برسانند.
مالکی که از فروش مال خود مطلع بوده یا بشود مکلف است در ظرف 3 ماه خریدار یا قائم‌مقام قانونی او را فوق از مالکیت خود مستحضر نماید.
مجازات جرم معاونت در فروش مال غیر
طبق قانون مجازات اسلامی مجازت معاونت در فروش مال مرتکب به مجازات 1 تا 2 درجه پایین تر از مجازات جرم ارتکابی که طبق قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری و قانون ثبت اسناد و املاک به حبس تعزیری درجه 4 است، محکوم خواهد شد. (حبس تعزیری درجه 5 یا 6)
مرجع صالح رسیدگی به جرم فروش مال غیر
مرجع صالح تعقیب و تحقیق مرتکب یا مرتکبان جرم فروش بدون مجوز مال غیر، دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع مال غیرمنقول است و دادگاه کیفری دو، که دادسرای عمومی و انقلابی که دادسرا در معیت آن است، دادگاه صالح رسیدگی و صدور حکم مجازات مرتکب یا مرتکبان است.
قابل گذشت بودن جرم فروش مال غیر
طبق قانون مجازات اسلامی جرم فروش بدون مجوز مال غیر از جرایم قابل گذشت محسوب می گردد و تعقیب متهم در جرایم قابل گذشت، فقط با شکایت شاکی خصوصی شروع و در صورت گذشت او موقوف می شود.
تفاوت جرم فروش مال غیر با معامله فضولی
تفاوت جرم فروش مال غیر با معامله فضولی در این است که؛ در معامله فوضولی، فروشنده قصد اضرار به مالک را ندارد حتی گاهی قصد فروشنده سود بیشتر مالک است، ولی در فروش مال غیر فروشنده قصد ضرر زدن به مالک را دارد و با سوءنیت خود را به عنوان مالک معرفی می کند و این دعوا از طریق مراجع صلاح کیفری قابل پیگیری و مجازات است.
سوالات متداول
در جرم فروش مال غیر میتوان مطالبه خسارت کرد؟
از آنجایی که مرتکب جرم انتقال مال غیر، به مالک مال ضرر و زیان وارد میکند مالک میتواند خسارت ضرر و زیان وارده را از محکمه مطالبه کند.
آیا انتقال مال امانی به خود فروش مال غیر محسوب می شود؟
بطورکلی چنانچه شخصی مال متعلق به ثالث را به خود انتقال دهد مرتکب جرم فروش مال غیر نمی شود. اما بر اساس ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری هرکس بطورکلی مالی یا وجهی تحصیل کند که طریق تحصیل آن فاقد مشروعیت قانونی بوده مجرم می باشد و علاوه بر ردمال به مجازات 3 ماه تا 2 سال حبس و یا جزای نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده محکوم می شود.
