وکیل دیوان عالی کشور

وکیل دیوان عالی کشور چه کسی است؟

وکیل دیوان عالی کشور یک وکیل با تجربه و متخصصی است که دانش و مهارت کافی برای موفقیت در پرونده‌ های دیوان عالی کشور را داشته باشد.

وکیل دیوان عالی کشور باید در زمینه‌ های حقوقی و قضایی، به‌ ویژه در قوانین و مقررات دیوان عالی کشور، دارای تسلط کافی باشد؛ همچنین، باید توانایی تجزیه و تحلیل دقیق پرونده‌ ها را داشته باشد و بتواند راهکار‌های مناسب برای دفاع از موکل خود را ارائه دهد.

وکیل دیوان عالی کشور فردی است که دارای مدرک تحصیلی حقوق و مجوز وکالت از سازمان وکلاست و میتواند در دعاوی مربوط به دیوان عالی کشور به نمایندگی از طرف موکل خود اقدام به ارائه دفاعیه و اعتراض به حکم کند.

وکیل دیوان عالی کشور باید با قوانین و آئین‌ نامه‌ های دیوان عالی کشور آشنا باشد و بتواند با استفاده از منابع قانونی و حقوقی، حقوق موکل خود را در برابر دادگاه مطالبه کند.

وکیل دیوان عالی کشور باید تجربه و مهارت لازم را در زمینه نگارش لایحه، شکایت، استیناف، تجدیدنظر، تعقیب، اعاده دادرسی و سایر اسناد حقوقی داشته باشد.

وکیل دیوان عالی کشور، تأثیر زیادی در موفقیت پرونده دارد.

دیوان عالی کشور

دیوان عالی کشور، مرجع عالی قضایی در ایران است که از اختیارات وسیعی در نظارت بر حسن اجرای قانون در دادگاه ­ها و رسیدگی به جرائم مهم دارد. این دیوان وظایف و اختیارات عدیده­ای دارد که مهمترین آن ‌ها، نظارت بر حسن اجرای قوانین، توسط قضات دادگاه ‌های تالی می ­باشد.

صلاحیت دیوان عالی کشور

صلاحیت دیوان عالی کشور در رسیدگی به پرونده ‌ها طبق قانون مشخص می‌شود. عمده صلاحیت دیوان عالی کشور و وظایف آن به شرح ذیل می­باشد:

• رسیدگی اعتراض به احکامی که مجازات قانونی جرم ارتکابی درصورت اثبات، اعدام، رجم و صلب است. مانند: محاربه، افساد فی ­الارض و یا زناء محصنه.
• اعتراض به احکامی که در راستای جرائمی صادرشده است که مجازات قانونی آن قصاص نفس، قصاص عضو و یا قصاص اطراف باشد مانند: قتل عمدی.
• آراء صادر شده از دادگاه ‌های کیفری یک تهران که در رسیدگی به جرائم افراد خاصی مانند: جرائم قضات، استانداران، فرمانداران، مدیران کل دستگاه­ های اجرائی، امرای ارتش و درجه ­های بالاتر از سرتیپ دومی، قابل اعتراض و رسیدگی در دیوان عالی کشور می‌باشند.

نکته: اعتراض در دیوان عالی کشور؛ فرجام ­خواهی نامیده می‌شود و اعتراض در دادگاه تجدیدنظر استان، تجدیدنظر خواهی نامیده می‌شود.

آراء قابل فرجام­ خواهی در دیوان عالی کشور

آراء دادگاه‌ های نخستین که از آن‌ ها در مهلت مقرر تجدیدنظر خواهی نشده و قابل فرجام ­خواهی در دیوان عالی کشور می‌باشند، عبارتند از؛

• احکامی که مبلغ خواسته بیش از بیست میلیون ریال باشد.
• احکام راجع به اصل ازدواج، طلاق و فسخ نکاح، نسب، حجر، وقف، ثلث، حبس و تولیت.
• آراء دادگاه تجدیدنظر که قابل فرجام ­خواهی در دیوان عالی کشور هستند، عبارتند از:۱- اصل نکاح، طلاق و فسخ نکاح. ۲- نسب، حجر و وقف اموال.

این موارد از مهمترین موارد فرجام­ خواهی در دیوان عالی کشور می‌باشند. مهلت تقدیم فرجام­ خواهی برای افراد مقیم ایران بیست روز و افراد مقیم خارج ازکشور ۲ ماه می­باشد.

مدارک لازم جهت درخواست اعاده دادرسی کیفری و فرجام ­خواهی

1. تصویر کارت ملی محکوم علیه.
2. لایحه اعتراضیه.
3. رای دادگاه بدوی و تجدید­نظر.
4. وکالتنامه وکیل پایه یک دادگستری (وکالت در دیوان عالی کشور برای کارآموزان وکالت و یا وکلای پایه دو ممنوع است).

نحوه رسیدگی به پرونده در دیوان عالی کشور

پس از دریافت درخواست فرجام­ خواهی و یا درخواست اعاده دادرسی کیفری، پرونده توسط ریاست دیوان عالی کشور و یا یکی از معاونان ایشان به یکی از شعب دیوان ارجاع خواهد شد. یکی از اعضاء شعبه، جهت مطالعه پرونده و ارائه گزارش به عنوان عضو ممیز تعیین می‌شود و معمولا رسیدگی در دیوان عالی کشور بدون حضور طرفین است. در صورت لزوم به حضور طرفین، با تعیین وقت قبلی، طرفین به دادرسی دعوت می‌شوند. رسیدگی در دیوان عالی کشور شکلی است و به ماهیت پرونده رسیدگی نمی‌شود در صورت نقض حکم در دیوان عالی کشور، رسیدگی ماهیتی به شعبه هم­ عرض دادگاه قبلی، ارجاع و محول می‌شود.

وظایف دیوان عالی کشور

1. نظارت عالیه بر حسن اجرای قوانین در کلیه دادگاه ‌های عمومی و انقلاب و دادگاه نظامی یک.
2. مواردی را که قانون معین کرده است و یا رییس قوه ­قضاییه یا رییس دیوان عالی کشور به شعب دیوان عالی کشور ارجاع می‌نماید.
3. ایجاد رویه واحد قضایی.
4. وظیفه بعدی و ذاتی دیوان عالی کشور، رسیدگی به آرای متناقضی است که از شعب مختلف دادگاه ­ها در یک موضوع واحد و با استناد به قوانین جاریه صادر شده است. این وظیفه با تشکیل هیات عمومی دیون عالی کشور و حضور سه­چهارم از قضات دیوان و با ریاست رییس دیوان عالی کشور، اعمال می‌شود.

در موارد زیر، بنا به دستور رییس دیوان عالی کشور، موضوع اختلافی به هیات عمومی دیوان عالی کشور ارجاع می‌شود و با نظر اکثریت قضات، رای وحدت رویه صادر می‌شود. رای وحدت رویه در حکم قانون است و استناد به رای وحدت رویه در کلیه مراجع قضایی، الزامی است.

موارد تشکیل هیات عمومی دیوان عالی کشور

الف- صدور آراء مغایر و متناقض در شعب دیوان عالی کشور و یا دادگاه‌ های عمومی و دادگاه ‌های کیفری یک و دو و همچنین دادگاه‌ های تجدیدنظر استان.

ب- عدم استنباط صحیح قصات از قوانین امور حسبی.

پ- سایر وظایف دیوان عالی کشور.

• حل اختلاف بین مراجع قضایی و تعیین مرجع صالح برای رسیدگی، در صورت بروز اختلاف بین دو مرجع قضایی از دو استان مختلف، مرجع تشخیص دادگاه صالح به رسیدگی، دیوان عالی کشور است که پس از وصول پرونده با تعیین مرجع صالح، حل اختلاف می‌نماید.
• اجازه اعاده دادرسی در پرونده ‌های کیفری، چنانچه محکوم­علیه حکم کیفری و یا وکیل محکوم­علیه، مدعی وجود یکی از شرایط، موجب درخواست اعاده دادرسی در محکومیت کیفری باشند، درخواست اعاده دادرسی کیفری را به دبیرخانه دیوان عالی کشور در تهران تقدیم می‌نماید.

نکته: درصورتی­ که تجویز اعاده دادرسی از سوی شعبه دیوان عالی کشور پذیرفته شود، توقف اجرای حکم کیفری را به دنبال خواهد داشت.

• صدور دستور احاله پرونده کیفری، در بعضی از پرونده‌ ها بنا به حکم قانون و یا تشخیص رییس قوه­قضاییه، احاله و ارسال پرونده کیفری، جهت رسیدگی به حوزه قضایی دیگری لازم می‌آید و این یکی از وظایف دیوان عالی کشور می­باشد که با احاله پرونده کیفری به حوزه قضایی دیگر، موافقت و یا مخالفت نماید.
• رسیدگی به تخلفات رییس جمهور، مقدمه عزل رییس جمهور از سمت خود توسط مقام رهبری، محکومیت رییس جمهور، طبق قانون اساسی به تخلف، در دیوان عالی کشور می­باشد.

نکته: باتوجه به اینکه دیوان عالی کشور بالاترین مرجع جهت نظارت بر حسن اجرای قوانین است، علاوه بر دادگاه­ ها، به وظایف و اجرای قانون توسط رییس جمهور هم نظارت دارد و درصورت مشاهده تخلف، امکان برخورد با تخلف رییس جمهور و صدور حکم به محکومیت رییس جمهور به تخلف از وظایف را دارد.

سوالات متداول

آیا دیوان عالی کشور هم در قانونگذاری نقش دارد؟

در نظام حقوقی ایران که قانون نوشته در آن حاکم است، جهت پویایی هر چه بیشتر، از نظام حقوقی کامن لا هم به صورت فرعی اثر می‌پذیرد و جهت ایجاد رویه واحد قضایی، همانطور که در بالا به عرض رسید، هیأت عمومی دیوان عالی کشور را تشکیل می‌دهد.آراء وحدت رویه قضایی در حکم قانون هستند و بدون نیاز به تایید یا تصویب مرجع دیگری، در دادگاه ها به آن استناد می‌شود.

وظایف دیوان عالی کشور چیست؟

نظارت عالیه بر حسن اجرای قوانین در کلیه دادگاه‌های عمومی و انقلاب و دادگاه نظامی یک.

مواردی را که قانون معین کرده است و یا رییس قوه قضاییه یا رییس دیوان عالی کشور به شعب دیوان عالی کشور ارجاع می‌ نماید.

ایجاد رویه واحد قضایی.

وظیفه بعدی و ذاتی دیوان عالی کشور، رسیدگی به آرای متناقضی است که از شعب مختلف دادگاه ها در یک موضوع واحد و با استناد به قوانین جاریه صادر شده است.